اولین درمان استریوتاکتیک رادیوسرجری با شتاب دهنده ی خطی در ایران

مقدمه: استریوتاکتیک رادیوسرجری/رادیوتراپی یک روش تابش درمانی پیشرفته برای ضایعات غیر قابل دسترس داخل جمجمه ای از نظر جراحی است. دریک پروژه ی بزرگ، تمام تجهیزات اختصاصی این روش برای اولین بار در کشور ساخته شد. این مقاله به روش کار درمان استریوتاکتیک رادیوسرجری با شتاب دهنده ی خطی در ایران می پردازد. روش ها: درمان استریوتاکتیک رادیوسرجری شامل هشت مرحله می باشد که عبارتند از: ساخت قالب دندانی و ماسک ترموپلاستیک برای بیمار و اتصال سر به نگهدارنده؛ نصب مکان یاب روی نگهدارنده ی سر و تهیه تصاویر سی تی اسکن از سر بیمار به همراه مکان یاب؛ طراحی درمان روی تصاویر سی تی اسکن؛ نصب دستگاه تثبیت کننده ی سر روی تخت شتاب دهنده و کولیماتورهای باریک ساز میدان تابشی روی سر دستگاه؛ انتقال بیمار بر روی تخت شتاب دهنده و اتصال به دستگاه تثبیت سر؛ جا به جا کردن سر بیمار برای انتقال هدف درمانی به مرکز تابش شتاب دهنده و انجام درمان. یافته ها: آزمون های اطمینان کیفی انجام شده بر روی مجموعه ی ساخته شده، نشانگر عدم دقت کلی 45/4 میلی متر می باشد که در حد قابل قبول بود. برای درمان تک ایزوسنتری با کولیماتورهای موجود می توان حداکثر هدفی به قطر 17 میلی متر را درمان کرد و برای هدف های بیضوی و یا هدف کروی بزرگ باید از قواعد طراحی درمان یا درمان با چند ایزوسنتز برای پوشش هدف استفاده کرد. نتیجه گیری: درمان استریوتاکتیک رادیوسرجری به دو لحاظ دارای اهمیت است: یکی از نظر دقت، به طوری که اندازه هدف های داخل مغزی از 40 میلی متر در قطر تجاوز نمی کند و بنابراین مکان یابی باید دقت بالایی داشته باشد؛ و دیگر این که در این روش مدرن رادیوتراپی دزی بین 10 تا 40 گری در یک جلسه ی درمانی داده می شود. پژوهشگران ایرانی با انجام این پروژه امکان راه اندازی روش های مدرن تابش درمانی با امکانات داخلی را تأیید کردند.